تأثیر فاصله ردیف کاشت و تداخل علف هرز توق بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم کنجد در گرگان

به منظور ارزیابی اثرات فاصله ردیف و تراکم توق روی عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم کنجد آزمایشی در سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. فاکتورها شامل تراکم توق در پنج سطح (صفر، 2، 4، 6 و 8 بوته در متر مربع)، دو رقم کنجد (اولتان، یکتا) و سه فاصله ردیف کاشت کنجد (35، 45 و 55 سانتی‌متر) بود. نتایج نشان داد که تأثیر رقم، تراکم توق و اثر متقابل آنها بر روی تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول و وزن هزار دانه کنجد معنی‌دار بود. شاخص برداشت محصول صرفاً تحت تأثیر تیمار تراکم علف هرز قرار گرفت. تأثیر فاصله ردیف روی اجزای عملکرد بجز وزن هزار دانه معنی‌دار بود. عملکرد دانه و زیست‌توده کنجد با افزایش تراکم توق به طور معنی‌داری کاهش یافت و از این نظر رقم اولتان (شاخه‌دار) نسبت به رقم یکتا (تک‌شاخه) از حساسیت کمتری برخوردار بود. همچنین عملکرد دانه بیشتر از عملکرد بیولوژیک تحت تأثیر رقابت با توق قرار گرفت. مدل سه پارامتره هذلولی راست گوشه میزان خسارت عملکرد را با ورود اولین علف هرز در رقم اولتان (شاخه دار) در فواصل ردیف 35، 45 و 55 سانتی‌متر به ترتیب برابر 7/44، 91/43 و 39/46 و برای رقم یکتا (تک‌شاخه) به ترتیب معادل 68/48، 4/53 و 66/51 درصد برآورد کرد.